Obszarów, w których możemy zadbać o siebie jest wiele i jest to sprawa indywidualna. Na pierwszy rzut oka może to wyglądać na długą, przytłaczającą listę, lecz realizując te kroki jeden po drugim, w swoim tempie, bez presji, każdy z nas jest w stanie nawiązać kontakt z samym sobą i zmierzyć się z wypaleniem zawodowym i życiowym. 

• Zwolnij – za czym tak gonisz? Stres spowodowany jest przez nawał obowiązków i szalone tempo. Czy tego chcesz? Czy jest Ci to potrzebne i tego warte?
• Dbaj o swój wolny czas. Kiedyś usłyszałam bardzo mądre słowa. “Skoro tak codziennie spieszysz się, by być punktualnie w pracy, to dlaczego nie dbasz o to, by punktualnie zacząć swój czas wolny?” W punkt, prawda?
• Zatroszcz się o wartościowy odpoczynek, bez telefonu i stale “pikających” powiadomień. Znajdź to, co Cię relaksuje – spacer z psem, muzyka, pisanie dziennika, realizacja pasji, ciepła kąpiel, dobry obiad z kimś bliskim.
• Zaplanuj sobie urlop i pojedź na niego – bez laptopa i służbowego telefonu. Ciesz się zmianą otoczenia, smakami, widokami, wolnym i beztroskim czasem. 
• Zadbaj o jakościowy cen sen. To kluczowe dla Twojej regeneracji i zdrowia. Jeśli masz problemy ze snem, to zadbaj o wyciszenie przed położeniem się do łóżka. Bardzo pomogą Ci tutaj techniki oddechowe i medytacja.
• Bądź aktywny fizycznie – nie musisz od razu biegać maratonów. Wystarczy spacer, w swoim tempie, najlepiej bez telefonu, a za to z oddechem.
• Spotykaj się z ludźmi i nie chodzi mi tu o rozmowy przy kawie w firmowej kuchni. Spotykaj się z bliskimi Ci ludźmi. Jak nie możesz się spotkać. To zadzwoń do nich, zamiast pisać na Messengerze.
• Pielęgnuj swoje pasje. Może masz dawno zapomnianą pasję, a może zawsze chciałeś spróbować malowania, tańca czy szermierki? Pomyśl, czy są obszary, w których chciałbyś się rozwijać.
• Zrób sobie detox od aktywności zabierających bezproduktywnie czas – jak scrollowanie godzinami social mediów czy bezrefleksyjne oglądanie tasiemcowych seriali w telewizji.
• Ogranicz stresujące bodźce. Czy newsy w TV naprawdę muszą lecieć w tle? Czy wzajemne nakręcanie się z kolegami z pracy Ci pomaga? Czy rozmowy o pracy po pracy są Ci naprawdę potrzebne?
• Pożegnaj toksyczne relacje – wiem, łatwo powiedzieć, ale wierz mi – to da się zrobić i to pomaga. Jeśli czujesz, że rozmowa, spotkanie z kimś pozbawia Cię energii i powoduje u Ciebie złość, lęk, zmęczenie, to może oznaczać, że ta relacja nie jest dla Ciebie dobra. W pracy i w życiu prywatnym masz prawo oczekiwać szacunku i stawiać granice. Nie wchodź w konflikty, plotki i intrygi.
• Wyznacz granice w pracy i życiu prywatnym. Asertywność to nie “nie, bo nie”. To umiejętność powiedzenia drugiej stronie, jak Ty czujesz się w danej sytuacji i jak chciałbyś, by druga strona zareagowała. Spokojnie i konkretnie. Każdy ma prawo do odczuć, nawet jeśli one się komuś nie podobają, i należy je uszanować.
• Rozmawiaj, a nie “kiś” w sobie problemów i żali. Dobry przyjaciel, jak i manager, zrozumie i uszanuje Twoją szczerość i otwartość. Jeśli przykładowo czujesz się przemęczony natłokiem obowiązków, powiedz o tym i poproś o ustalenie priorytetów, czy oddelegowanie zadań komuś innemu. Kiszenie w sobie frustracji nie rozwiąże problemu.
• Wykreśl słowo “perfekcjonizm” ze swojego słownika. Uważam, że perfekcjonizm to nie jest zaleta. To coś, co zagania nas w kozi róg doskonałości, a nie jest to potrzebne. Czy “wystarczająco dobre” lub “dla mnie dobre” nie brzmi lepiej?  
• Słowo “muszę” zamień na “mogę” / “chcę”. Tak naprawdę nie musisz. To Twój wybór. A “mogę” i “chcę” brzmi mniej stresująco. Nasz mózg nie lubi przymusu. Naucz się odpuszczać.
• Bądź tu i teraz, nie projektuj i nie pisz scenariuszy – to czego się boimy zwykle się nie wydarza. Oswój zmianę. Tylko ona jest pewna w życiu. Będąc i doceniając tu i teraz, będziesz spokojniejszy i radośniejszy. Dostrzeżesz małe rzeczy, które cieszą, a o których często zapominamy.
• Złap dystans i spójrz na to z góry. Mnie często pomaga zadanie sobie pytania “Czy czyjeś życie zależy od tego, co teraz zrobię lub czego nie dam rady zrobić?”. 
• Oswój swój strach. Masz prawo się bać. Nie jest to oznaką słabości. Zastanów się “Czego się boję, co najgorszego może się w danej sytuacji wydarzyć i co to tak naprawdę dla mnie oznacza?”. Z każdej sytuacji znajdziesz wyjście jak spojrzysz na nią z dystansu.
• Wróć do swoich życiowych wartości. One pomagają iść przez życie w zgodzie ze sobą i tym, co dla nas istotne. W trudnych chwilach weź oddech i pomyśl “Co dla mnie jest najważniejsze w życiu?”. To pomaga złapać dystans i wracać na właściwe tory.
• Gdy czujesz, że sam/a nie dasz rady – idź po pomoc psychiatry, psychologa czy psychoterapeuty. Terapia to żaden wstyd. Żyjemy w świecie pełnym stygmatyzacji, lecz chodzenie na terapię nie oznacza, że jesteś gorszy. Wstydzić może się ten, kto nie zadaje sobie życiowych pytań i nie dba o siebie.
• Nie bój się rozmów z samym sobą – nawet tych trudnych. Połóż rękę na sercu i wsłuchaj się w siebie – “Jak się z tym czuję? Co teraz czuję (uwaga: czuję – nie myślę, że czuję). Jakie emocje wywołuje dana sytuacja? Co tak naprawdę mnie porusza – to co na wierzchu, czy może coś siedzi głębiej?”. Dopuszczenie do siebie uczuć i emocji jest kluczowe. Płacz i śmiech, smutek i radość, spokój i złość – wszystkie są nam potrzebne. Wejście w tryb robota, który zapomina o sobie i prze do przodu za wszelką cenę kończy się m.in. właśnie wypaleniem.
• Jesteśmy tym, co jemy.  To powiedzenie zna każdy. Ale prawda jest taka, że jeśli jesz byle jak, to czujesz się byle jak. Dieta to obszerny i osobny temat, więc tu krótko. By jeść zdrowiej, nie musisz od razu zostać vege. Frytki czy czekolada też są dozwolone, ale zadbaj o to, co jesz. Zapisuj przez kilka dni wszystko co zjadasz i zobacz czy to jest dla Ciebie zdrowe. Zacznij od małych kroków. Wyrzuć np. śmieciowe przegryzki, kup owoce i warzywa. Ugotuj zupę na kilka dni. Jak będą pod ręką, to łatwiej Ci będzie po nie sięgnąć. 

Uff. No to teraz pytanie – od czego zacząć? Od punktów, które w tym momencie najbardziej z Tobą rezonują. Nie przejmuj się jak zrobisz jeden krok w przód i dwa w tył. To proces. Nie traktuj tego jak kolejnego projektu do wykonania. To droga, którą idziesz w swoim tempie, bez presji i deadline’u. Najważniejsze, że zrobisz pierwszy krok. Potem kolejny. Doceniaj siebie za te małe kroki. Wierzę, że dasz radę.